Ik heb ruim een uur de tijd om te vissen. Ik heb alles gewoon klaar liggen in de gang, allemaal werphengels voorzien van een centerpin. De een met 12/00 mm op een 200 cm 7 grams werphengel of een merkloze 3 meter 80 vroege carbon hengel in 1,5 lb in drie delen. En nog een stuk of 7 andere hengels. Door de mantelzorg voor mijn vrouw heb ik zeer weinig tijd om te vissen. Soms stuurt ze me gewoon weg, omdat ik het nodig heb even mijn hoofd leeg maken. Wij hebben samen soms aan een half woord genoeg.
Vanwege de schaarse tijd ga ik gewoon “om de hoek” vissen. Ik heb tijd om ruim een uur te vissen, exclusief heen en weer lopen, optuigen en naderhand opruimen. Meer dan genoeg tijd, weet ik.
Dagelijks loop ik hier mijn rondjes met de hond en ik woon hier al 30 jaar dus ik weet wat er zwemt, waar ze zwemmen, zich verzamelen, wat hun gedrag is, wat ze doen. Op een bepaalde stek heb ik wat mais en boiliekruim gevoerd vanmorgen en er wordt nu een meter uit de kant gevist, lekker in de schaduw. Ik gebruik een standaard dobber setup. Dit bestaat uit
het plaatsen van de dobber tussen twee rubber stuitjes
de dobber heeft een connector aan de onderkant van de antenne
enkele loodvrije loodjes op de lijn
een zinkloodje op 10 cm van de haak
een wide gape haak zoals de Nash Fang haak
Ik ga eerst ingooien met de vlok: meteen een voorn van 20 cm. 5 voorns later probeer ik groter aas: twee maïskorrels. Geen stoot meer. Hmmmmmm….
Alleen spelende minivissen die tegen mijn dobber zwemmen hebben interesse. Eén maiskorrel haal ik eraf en 1 maïskorrel laat ik zitten. Ik kneed een kattenvoerdeeg om de haak/maïskorrel. 2 minuten later: de dobber schuift wat heen en weer, maar ineens trekt de dobber weg.
Tik, hangen! De hengel geeft geen krimp en buigt mooi mee, tot ie in een hoepel staat. De mini weerhaakloze haak zit goed vast ook al zwemt de graskarper van links naar rechts en terug. Na zo’n 9 minuten geeft ie het op en kan die in het net.
Een mooie grasser, maar de haak zit echt diep in zijn bek…. De weerhaakloze haak zit muurvast. Ook een tangetje helpt niet. Graskarper moet je niet lang op het droge houden en ook nooit wegzakken in een sling, dat overleven ze niet, dus ik doe wat ik altijd doe: (fotootje maken en ) terug in het water.
In dit geval is het doorknippen die lijn en gauw een fotootje maken. En terug het water in, nog geen drie minuten na de vangst, zwemt de vis weer in zijn element.
Splitcane hengels zijn hengels die gemaakt zijn van bamboestrips (cane). Bamboe stengels worden gedroogd en ondergaan een heel proces voordat ze geschikt zijn om verwerkt te worden tot splitcane onderdelen.
Wat is splitcane
Een splitcane hengel bestaat uit 6 stroken bamboe, elke strook heeft een driehoekige vorm en de stroken worden aan elkaar verlijmd. De blank die zo ontstaat is dus zeshoekig en kan worden gemaakt om te vissen op voor tot en met zware boothengels. Het is natuurlijk materiaal en vraagt uiteraard om meer onderhoud dan een gewone carbon hengel.
Het gewicht van een splitcane hengel is (iets) hoger dan een carbon/glasvezel hengel. Ik vind zelf dat ik met een splitcanehengel preciezer kan werpen (zover ik dat doe), hoewel ik niet bepaald over grote afstanden, omdat ik als penvisser (op alles) nagenoeg alleen onder de kant/onder de top vis.
Ontstaan van de splitcane
Splitcane ontstond rond 1860 als opvolger van houten hengels die uit 1 stuk bestonden. In de 19de eeuw bleken de splitcane hengels geraffineerder dan de oude houten, uit één stuk hengels. Het verlijmen van de gespleten bamboedelen was een stuk verbetering ten opzichte van de houten hengels. Vooral in Engeland en in de Verenigde Staten werd de splitcane hengel populair. Ze waren alleen erg duur, want per hengel zat er zeker 60 uur arbeid in.
Kijk hier hoe een splitcane hengel gemaakt wordt.
Uiteindelijk werd Tonkin (een speciale bamboesoort uit oorspronkelijk China, tegenwoordig ook in Vietnam) gevonden als geschikte basis voor de splitcane, die met name geschikt is voor de lichte vliegvisserij, de vlokvisserij en de ultralichte roofvisserij. Er zijn sindsdien ook zalmhengels, zeehengels en karper- en roofvishengels van splitcane op de markt gekomen. Ik ben zelf in het bezit van enkele mooie karper-penhengels van Splitcane (foto’s volgen nog), die in combinatie met een mooie centerpin de boel compleet maakt.
Alle grote en kleinere merken van toen (en daarna) gingen ook over tot het produceren van splitcane hengels. Hardy, Pezon & Michel, Bruce and Walker, Allcock, Alex. Martin.
Splitcane hengels zijn nog steeds prijzig, want nog steeds worden ze met de hand gemaakt, ook in Nederland, er valt weinig te automatiseren, want het gebeurt allemaal met ervaring en oog voor kwaliteit. Werd in de het verre verleden 60 uur besteed, met moderne technieken blijft er nog steeds zeker 40-80 uur zitten in een splitcane hengel. Respect!
Hoe wordt het gemaakt
Groffe beschrijving hoe een splitcane blank gemaakt wordt:
de bamboe wordt geselecteerd
de bamboe wordt gedroogd
uit de bamboe stok wordt stuk gesneden over de lengte
de bamboe stok wordt verwarmd boven een gelijkmatig vuur om de bamboe een goudbruine kleur te geven; dit moet secuur ebeuren anders barst de bamboe
de bamboe wordt gespleten mbv een wig, door midden over de lengte
de bamboe wordt verder gespleten met een breedte van maximaal 1 cm
de buitenkant van de knopen worden weggeschaafd met een schaaf/schaafmachine
nu zijn de binnenkanten van de strips aan de beurt: dmv een handschaaf, waarbij de strip in een mal gedrukt wordt met de buitenzijde naar beneden, en de handschaaf vormt de bamboe strip tot een driehoekige bamboestrip. Zo’n mal wordt een rod planing form genoemd.
of dmv een electronische schaaf wordt de binnenkant ontdaan van de knopen en andere oneffenheden, en de driehoek wordt gevormd
hoe meer er geschaafd wordt, des te meer dit invloed heeft op de performance van de strip
hierna worden zes strips gecontroleerd en losjes worden de zes delen tegen elkaar gelegd
met katoen draad worden de delen losjes aan elkaar geknoopt (onderkant)
de strips worden hierna in thermostatische lijm gelegd
daarna worden de strips verder gewikkeld met draad om de blank vorm te laten krijgen, de lijm kan intussen drogen
als de lijm gedroogd is, kan worden begonnen met het recht maken van de strips/blank. Dit wordt gedaan boven een gelijkmatig vuur en telkens verder recht gemaakt.
het uiteinde wordt geschuurd om er een huls op te maken (mannetjes en vrouwtjes huls)
onder de huls wordt lijm gespoten, dmv druk wordt het overbodige lijm eruit gedrukt
een top en onder deel wordt op deze wijze voorzien van hulzen en de splitcane delen worden zo passend gemaakt om in de hulzen te passen.
de blank is op zich nu klaar.
Hierna kan de blank worden klaargemaakt voor het doel waar die voor bedoeld is: vissen.
Hexagraph
Bruce and Walker kwam later met de opvolger van de Hexagraph Cane hengels, 6 kantige hengels van carbon met een schuimachtige vulling. Andere fabrikanten volgden of ontwikkelden tegelijkertijd alternatieve 6 kantige hengels (o.a. Daiwa).
Tips: Zet een een splitcane hengel nooit nat weg of opbergen in een koker, dan verstikt de splitcane hengel. Droog de hengel na gebruik af en wrijf het iets in met wat wax. Wrijf de hengel en de ogen vervolgens op, en je hengel glanst weer als nieuw. Heb je nog een dopje voor de bussen, gebruik die dan. Splitcane moet je niet staand wegleggen, maar moet je weghangen, aan een oogje of in de foudraal aan een lus. De hengel blijft hierdoor kaarsrecht.
In Nederland zijn ook splitcane bouwers. Enkele namen:
Eric Terluin, (helaas gestopt in 2021), Flevocane Lelystad. Let op: de website is inmiddels gehackt, dus niet bezoeken.
Ger Vroomen uit Maasbracht, G2 Splitcane hengels (laatst bijgewerkt op de site in 2016). Mijn laatste (november 2023) informatie is dat Ger Vroomen geen hengels meer bouwt.
Frans Domhof (overleden) uit Groningen
Piet Veugelers, Roermond is helaas rond 2008 overleden. Kees Ketting heeft ooit nog een zeer promotioneel stuk geschreven over Piet en over hengelbouw: lees hier
Leen Huisman, maakt(e) splitcane hengels, volgens zeggen maakt hij geen hengels meer op bestelling. De Website Leen Huisman Flyrodreel is nog wel in de lucht om te kijken wat voor moois leen te bieden heeft (/had). Lees verder dit mooie interview.
Joost Stolk, was splitcanebouwer, helaas overleden rond 2018, hier een video
Jeroen van Wijk, splitcane bouwer, geen website bekend, bouwt nog steeds op afspraak. Volgens een posting hier (maart 2024) volgt binnenkort een website.
Marc Kropman, geen website meer, informatie volgt.
Vandaag (20-9-2023) zag ik op facebook op de pagina CJW Hengelsportgroep dat Cor Spinhoven zelf een Marktplaats aanbieding op de korrel nam: De splitcane werd verkocht onder de noemer: CJW Flevocane.
Cor zelf heeft hierbij gezegd:
Kijk dus uit, het is niet alles goud wat er blinkt. Misleidend dus. Bedankt Cor!